SAÇ DÖKÜLMESİ NEDENLERİ SAÇ NAKLİ , FUE FUT YÖNTEMİ SAÇ EKİMİ YÖNTEMLERİ
SAÇ DÖKÜLMESİ HAKKINDA PRATİK BİLGİLER
1. RAKAMLARLA SAÇ
* TÜM VÜCUTTA YAKLAŞIK 5 MİLYON KIL FOLİKÜLÜ VAR
* KAFAMIZDA 100-150 BİN SAÇ FOLİKÜLÜ VAR
* SAÇ SIKLIĞI ORTALAMA 200 adet/cm2
SAÇ SIKLIĞI 100 adet/cm2 NİN ALTINA DÜŞTÜĞÜ ANDA SAÇ SEYRELMESİ SÖZKONUSU OLUR.
* SAÇ EKİMİ İLE ELDE EDİLEBİLEN SAÇ SIKLIĞI 40-90 adet/cm2
* SAÇ TELİNİN KALINLIĞI ORTALAMA 0.1 mm
* SAÇ TELİ AYDA ORTALAMA 1 CM UZAR
* GÜNDE ORTALAMA 50-100 SAÇ TELİ DÖKÜLÜR
* TÜM ERKEKLERİN ORTALAMA %15 İNDE TAM KELLİK GELİŞMEKTEDİR.
2. SAÇ TELİNİN YAPISI VE YAŞAMI
* SAÇ TELİ KERATİN ADLI BİR PROTEİNDEN OLUŞUR. SAÇ FOLLİKÜLÜ (SOĞANCIK) SAÇ TELİNİN DERİ İÇİNDEKİ KISMI OLUP SAÇ TELİNİ ÜRETİR
* SAÇ TELİNİN YAŞAM DÖNGÜSÜ:
1. ANAJEN EVRE - BÜYÜME EVRESİ = FOLLİKÜLDEN ÇIKAN SAÇ TELİNİN BÜYÜME DÖNEMİDİR, BÜYÜME 3-5 YIL SÜRER .
2. KATAJEN EVRE - ARA EVRE = BÜYÜME - DİNLENME EVRELERİ ARASINDAKİ ARA EVREDİR.1-2 HAFTA SÜRER. BU EVREDE SAÇ FOLLİKÜLÜ KENDİ İÇİNE ÇÖKER
3. TELOJEN EVRE - DÖKÜLME DİNLENME EVRESİ = 3-4 AY SÜRER, SONUNDA SAÇ FOLLİKÜLDEN DÜŞER.
TELOJEN EVREDEN SONRA (SAÇ DÜŞTÜKTEN SONRA) AYNI YERDEN YENİ BİR SAÇ TELİ ÇIKAR VE AYNI DÖNGÜ TEKRAR YAŞANIR.
ANAJEN EVRE YAŞAM DÖNGÜSÜNÜN ORTALAMA %90 IDIR. HER BİR SAÇ TELİ DİĞERLERİNDEN BAĞIMSIZ OLARAK BU DÖNGÜYÜ YAŞAR.
3. SAÇIN BESLENMESİ
SAÇ FOLLİKÜLÜNÜ BİR DAMAR YUMAĞI ÇEVRELER. FOLLİKÜLDEKİ MATRİKS HÜCRELERİ VASITASIYLA BU KAN AKIMINDAN BESLENİR. B GRUBU VİTAMİNLER VE BAZI PROTEİNLER İLE AMİNO ASİTLER SAÇ BÜYÜMESİ İÇİN GEREKLİ BESİNLERDİR.
4. SAÇ DÖKÜLMESİNİN NEDENLERİ
1. TELOJEN SAÇ DÖKÜLMESİ (Telogen Effluvium) - En sık görülen saç dökülme tiplerinden biridir. Büyüme dönemindeki saçların (anajen evre) hızla dinlenme dönemine (telojen evre) geçmesi ile oluşur. Sıklıkla ani olarak baslar. Zaman içinde dökülme şiddeti azalarak 6-8 ay sürebilir. Telojen saç dökülmesinin en sık nedenleri sunlardır:
- Yüksek ateş
- Çocuk doğurmak
- Bazı enfeksiyon hastalıkları
- Aşırı stres
- Büyük ameliyatlar
- Tiroid bezi hastalıkları
- Proteinden yetersiz beslenme
- Kemoterapi ilaçları, beta bloker ve kalsiyum kanal blokerleri gibi tansiyon ilaçları, antidepresanlar, yüksek doz A vitamini vb)
- Mevsimsel saç dökülmesi
- Demir ve çinko eksikliği
2. ANDROJENİK SAÇ DÖKÜLMESİ (Androgenetik Alopecia) - Erkek tipi saç dökülmesi yine en sık görülen saç dökülmesi tiplerinden biridir: Alın saçlı deri çizgisi geriye dogru kayar, saçlar belirgin olarak incelir. Erkeklik hormonunun neden olduğu bu tip dökülme erkeklerde ve bazan kadınlarda da olabilir. Erkeklerde daha erken, kadınlarda daha geç başlar ama kadınlarda çok daha hızlı seyreder.
Erkeklik hormonuna hassasiyet ve genetik faktörler söz konusudur. Stres de yatkınlığı artırır.
Uygun ilaç tedavisyle saç dökülmesi yavaşlatılabilir, dökülmüş saçların tek ve etkili tedavisi ise saç ekimidir.
3. SAÇKIRAN HASTALIĞI (Alopecia Areata) - Yuvarlak alanlar halinde saç dökülmesi yapar. En çok ergenlik döneminde olur, sebebi tam bilinmez, immünolojik problemler, stres neden olabilir. İlaçla tedavisi vardır. Çoğunlukla 1.5 yıl içinede geriler ama dirençli tipleri uzun yıllar sürer, tedaviye de dirençli olabilir.
4. DİĞER BAZI SAÇLI DERİ HASTALIKLARI: Saçlı derinin mantar hastalıkları, saçlı deri ekzemaları, Liken hastalığı. Hastalığa göre ilaç tedavisi vardır.
5. HARİCİ NEDENLER: Uygun olmayan saç kozmetiklerinin kullanılması, saçların başın üzerinde gergin sekilde toplanması, radyasyon tedavisi, frengi, trikotilomani (kişinin kendi saçlarına zarar vermesiyle karakterize bir saç dökülme tipi). Ayrıca bazı sistemik hastalıklar, deri kanserleri, kimyasal-termal yanıklar, liken vb cilt hastalıkları geri dönüşümsüz saç kayıplarına neden olmaktadır. Bu durumlarda saç kökleri tamamen hasar görür.
Saç dökülmesi yaşayan bir kişinin mutlaka bu konuda uzman bir doktora danışması gereklidir. Aksi halde saç dökülmesi kalıcı olabilir. Uluslararası saç restorasyonu cerrahisi dernekleri ISHRS ve ESHRS (*) üye doktorları saç dökülmesi sebepleri hakkında sürekli bilgilendirmektedir.
5. GEBELİK VE SAÇ DÖKÜLMESİ
Gebelikte saç dökülmesi görülmez. Gebelik döneminde hormonal etkilerle büyüme dönemindeki saçlar artar. Saç dökülmesi sıklıkla doğumu takiben ortaya çıkar. Doğumu takiben saçlar dinlenme dönemine geçer. 4-20 hafta içinde dökülürler. Ortalama 15 ay içinde saçların dökülmesi durur ve eski haline dönerler.
Gebelik sonrasında demir eksikliğine baglı kansızlık çok görülür. Bu da saç dökülme sürecini
uzatabilir. Hastaları kansızlık açısından degerlendirmek mutlaka gereklidir.
6. MEVSİMSEL SAÇ DÖKÜLMESİ VE STRESE BAĞLI SAÇ DÖKÜLMESİ
Sık rastalanan saç dökülmelerindendir. Her ikisi de geçicidir ve neden ortadan kalkınca saçlar normal haline geri döner. Böyle durumlarda uzman doktor önerisiyle bazı ilaçlar veya mezoterapi yararlı olabilir.
7. TEDAVİDE İLAÇLARIN ROLÜ
Erkek tipi saç dökülmesinin tedavisinde kullanılan yeni ilaçlar vardır. Bunlardan bazıları baş cildine
uygulanırken bazıları da ağızdan hap olarak alınmaktadır. Bu ilaçlar 6 ay-1 yıl kullanıldıgında saç
dökülmesini durdurabilmekte ve saç çıkışını arttırabilmektedir.
Bunların dısında yerine göre biotin, çinko, sistein, E vitamini, bitkisel kombinasyonlar(bal kabağı ekstresi, radix,yesil çay), su bazlı organik biyolojik silikon gibi saç hücrelerini uyarıcı destek ürünler yerine göre kullanılabilir.
Saç mezoterapisi ilaçla tedavinin bir diğer şeklidir. Bazı durumlarda ilaçların direkt olarak kafa derisine enjekte edilmesi (Saç Mezoterapisi) tedavinin etkinliğini artırabilir.
Saç dökülmesine karşı ilaç tedavisi isteyen bir kişinin mutlaka bu konuda uzman bir doktora danışması gereklidir. Aksi halde eksik veya yanlış tedavi ile kalıcı saç dökülmeleri yaşanabilir. Uluslararası saç restorasyonu cerrahisi dernekleri ISHRS ve ESHRS (*) üye doktorları saç dökülmesinin medikal tedavisi hakkında sürekli bilgilendirmektedir.
8. KOZMETİKLER VE ŞAMPUANLARIN SAÇ ETKİSİ
Piyasada saç için çıkarılan çok sayıda kozmetik ve bakım ürünleri mevcuttur. Dısarıdan uygulanan bu
ürünlerin bazıları genellikle saçın kalitesini, parlaklığını arttırırlar ancak yeni saç çıkışında pek etkili olmazlar.
Saç dökülmesi yaşayan kişilerde bazı şampuanlar dökülmeyi hızlandırabilir. Şampuan seçiminde içinde tahriş edici maddeler olmayan şampuanların seçimi önemli olabilir.
Saç bakımı için kozmetik ve uygun şampuan seçiminde yine bu konuda bilgili uzman bir doktor tasiyesi yararlı olur.
9. SAÇ EKİMİ
Lokal ya da sistemik tedavilerin yetersiz kaldıgı şartlarda "Saç Ekimi" (kişinin kendi saçının nakli) artık çok yaygın olarak yapılmaktadır. Saç ekimi günümüzde son teknoloji kullanılarak FUE ve FUT yöntemleri ile ve çok yüksek bir başarı yüzdesi elde edilerek uygulanmaktadır.
10. FUT mu FUE mi?
Her hastaya en uygun yöntem mutlaka FUE dir yada FUT tur düşüncesi son derece yanlıştır. Her hasta FUE için uygun olmayacağıgibi bazı hastalara da FUT uygulanamaz. Hasta için doğru yöntem seçildiği takdirde, heriki yöntemde de (FUE ve FUT) başarı şansı aynı derecede çok yüksektir. Her ikisinde de aynı şekilde doğal ve sık bir sonuç elde etmek hemen her durumda mümkündür. İyi bir plastik cerrah FUT yönteminde şeridi aldıktan sonraki dikişlerde hemen hiç iz bırakmaz.
Saç ekiminde deneyimli bir doktor ve ekibi heriki yöntemi de aynı derecede başarılı şekilde uygulayabilir. Hatta bazı özel durumlarda FUT ve FUE yöntemlerini kombine ederek en iyi sonucu almak mümkün olur.
Bazı insanlar reklam tarzındaki yanlış veya eksik bilgilerden etkilenerek yöntemi kendileri seçmek eğilimindedir ki bazan bu son derece yanlış bir seçim olup hatalı sonuçlara yol açabilir. Heriki yöntemin de uygun olduğu durumlarda tabii ki hastanın tercihi dikkate alınır, ancak FUE veya FUT yöntemi seçiminde son karar deneyimli uzman doktora bırakılmalıdır.
Saç ekimi düşünen bir kişinin mutlaka bu konuda uzman bir doktorla çalışması gereklidir. Uluslararası saç restorasyonu cerrahisi dernekleri ISHRS ve ESHRS (*) üye doktorları modern yöntemlerle saç ekimi ve en iyi sonuçların elde edilmesi için sürekli bilgilendirmektedir.
(*) ISHRS: International Society of Hair Restoration Surgery (Uluslararası Saç Restorasyonu Cerrahisi
Derneği)
ESHRS: European Society of Hair Restoration Surgery (Avrupa Saç Restorasyonu Cerrahisi
Derneği)